Konkordato Nedir?

Konkordato nedir, konkordato şartları nelerdir, konkordato nasıl ve neden ilan edilir, konkordato ve iflas arasındaki farklar nelerdir, kimler konkordato ilan edebilir, konkordato süreci nasıl işler gibi sorular, özellikle pandemi etkisiyle Mart ayından sonra konkordatoya başvuran şirketlerin sayısının büyük bir artış göstermesiyle beraber sıklıkla sorulmaya başlandı. Biz de promis iWorkBetter olarak, sizler için tüm bu soruları cevaplarıyla beraber bu yazımızda derledik. Keyifli okumalar dileriz!

Konkordato; mahkemece onaylanan, borçlarını ödeyemeye durumu ya da ödeyememe ihtimali olan borçluların, borçlarını yeniden yapılandırmak ve alacaklılarına tahsil etmek amacıyla, esasen iflastan kurtulmak amacıyla başvurduğu hukuki bir yöntemdir. İflas ertelemesi kavramı ortadan kalkınca yerine birtakım farklı özelliklerle konkordato gelmiştir. Konkordato, İtalyanca bir kelimedir ve Türkçe çevirisi “iflas antlaşması” demektir. Ancak her ne kadar teorik olarak karşılığı iflas antlaşması olsa da hukuken uygulamaları ve pratik olarak karşılığı tam olarak bu şekilde değildir.

Konkordatoda temel olarak tavizlerin hakimiyeti mevcuttur. Konkordato ilan eden borçlu şirket ile alacaklı şirketleri arasında bir antlaşma imzalanır. İmzalanan bu antlaşmaya göre, borçlunun borçlarında mahkemenin onayıyla indirim yapılır ve indirim uygulanmış bu yeni borç planı, vadeli olarak belli bir ödeme süresi içerisinde belli bir ödeme planına tabi tutulur. Bu açıkladığımız yöntemden de anlaşılacağı gibi, konkordatonun temel yöntemi tavizler vermek ve temek amacı şirketlerin iflasını önlemek amacıyla kuruludur. Zaten alacaklıların da, iflasın eşiğinde olan şirketlerden diğer süreçler sonunda alacaklarını tahsil etmesi eper zahmetli ve uzunca bir süreç olduğundan, konkordato uygulaması genellikle yalnızca borçlu tarafın değil, hem alacaklı tarafın hem de borçlu tarafın işine gelmektedir.

Hakkında konkordato kararı verilmiş olan şirket ya da kooperatifin şirket malları üzerinde tasarruf yetkisi sınırlıdır.

Neden Konkordato İlan Edilir?

Yukarıda da açıkladığımız gibi, iflas etmek istemeyen ancak borçlarını da ödeyemeyen şirket ve kooperatiflerin bir numaralı sığınağı, konkordato ilanıdır. Eğer bir şirketin ya da kooperatifin konkordato başvurusu onaylanmışsa, o şirket ya da kooperatif belirlenen süre boyunca devlet tarafından koruma altında demektir. Haciz işlemi, kredi borçlarını tahsil işlemi ya da ipotek işlemi gibi işlemler gerçekleştirilemez. Ayrıca kurumun tek başına içinden çıkamayacağı, taviz verilmiş, borçlar üzerinde indirim uygulanmış, yeni, uygulaması kolay ancak işleyişi sıkı ve katı bir borç ödeme planı mahkemece oluşturulur. Mahkemeler de borçlunun mal varlığını ve kurumsal varlığını korumak istemektedir. Kısaca kurum ve kooperatiflerin ticari hayatlarına devam edebilmeleri, varlıklarını sürdürebilmeleri, iflas etmemeleri adına konkordato ilan edilir

Konkordato Süreci Nasıl İşler?

Konkordato işlemi için başvurulması gereken mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesi’dir. Mahkeme, ilk olarak geçici, ardından kalıcı mühlet verir. Geçici mühletin süresi 3 aydan 5 aya; kalıcı mühletin süresi ise 1 yıldan 1.5 yıla kadar değişmektedir. Mahkeme, en başta eğer konkordato işleminin olumlu sonuçlanabileceğini düşünüyorsa, borçluya en başta 3 aylık bir geçici mühlet süresi verir. Bu süreçte borçluyu inceler, konkordato komiserleri aracılığıyla takibe alınır. Olası bir ihtiyaç halinde bu geçici mühlet süresi beş aya kadar çıkarılabilir. Mahkeme, eğer ki geçici mühlet süresinin sonunda konkordato işleminin başarıyla sonuçlandırılabileceğini görmüşse, borçluya 1 yıllık kalıcı mühlet verir. Gerekli hallerde bu kalıcı mühletin süresini 1.5 yıla kadar uzatabilir.

Tüm bu geçici ve kalıcı mühlet ve konkordato süreçleri, işte yukarıda da bahsettiğimiz konkordato komiserleri aracılığıyla yürütülür.  Konkordato sürecinin bağlayıcı hale gelmesi için mahkeme tarafından tasdik kararının da verilmesi gerekir.

Konkordato Komiserlerinin Görevleri Nelerdir?

• Alacaklılara, borçlunun mali durumu, konkordatonun işleyişi gibi konularda bilgi vermek.
• Mahkemeye, mahkemenin belirleyeceği aralıklarla konkordato süreci hakkındaki ilgili raporları sunmak
• Borçlunun konkordato ile ilgili faaliyetlerine eşlik ve rehberlik etmek
• Konkordatonun mahkemece onaylanmasının ardından, alacaklıları, alacaklarının miktarını bildirmeye davet etmek
• Alacaklılara konkordato ilanını göndermek
• Mahkemece tanımlanan ve verilen diğer görevleri yerine getirmek

Kimler Konkordato İlan Edebilir?

Konkordato ile ilgili en çok yanlış anlaşılan ve yanlış bilinen husus, konkordato talebinde yalnızca iflasın eşiğine gelmiş borçluların bulunabileceğidir. Borçlarını ödeyebileceği konusunda şüpheleri olan borçlular ve hatta alacak tahsilini alabileceği konusunda güveni olmayan, alacağını tahsil edeceği kuruluşun maddi durumunun yetersizliği konusunda bilgisi ya da şüpheleri olan, alacağını bir süredir tahsil edemeyen alacaklılar da konkordato talebinde bulunabilirler.

Konkordato Şartları Nelerdir?

• Borçlunun, mahkeme tarafından kabul edilen ödeme teklifinin alacaklıların, yarısı veya ilgili hukuki durumlara göre 2/3’ü tarafından kabul edilmiş olması gerekir
• Ticaret mahkemesi tarafından tasdik edilebilmesi gerekir
• Borçlunun, yukarıda da değindiğimiz gibi, verilen geçici mühlet Yukarıda konkorda sonucunda borçlarını ödeyebileceğinin büyük ölçüde anlaşılabilmesi gerekir.
• Konkordato süreci sonunda alacaklıların eline geçecek toplam tutarın, borçlunun iflası sonunda alacaklıların eline geçebilecek toplam tutarı miktar olarak geçmesi, daha fazla olması gerekir.

Konkordato İle İflas Ertelemesi Arasındaki Farklar Nelerdir?

Yazımızın giriş kısmında, konkordatonun dilimize İtalyancadan geçtiğini ve tam Türkçeye çevirisinin iflas ertelemesi olduğunu ancak uygulama ve pratikteki karşılığının tam olarak bu olmadığına değinmiştik. Konkordato ve iflas ertelemesi arasında belirgin farklar vardır.

• İflas ertelemesi, 2018 yılında Türkiye’de kaldırılmıştır. Konkordato uygulamasının bu boşluğu doldurmak için ülkemizde de yürürlüğe sürüldüğüne inanılmaktadır. Yani günümüzde iflasın ertelenmesi kurumu kaldırılmıştır.
• Konkordato süreci maksimum 23 ay sürer. Oysa iflas ertelenmesi süreci 5 yıla kadar uzayabilmekteydi.
• İflas sürecinde borçlunun tasarruf ehliyeti tamamen ortadan kalkar, konkordato sürecinde ise sınırlı da olsa borçlunun tasarruf yetkisi devam eder.
• Alacaklılar iflas talebinde bulunamazlar ancak konkordato talebinde bulunabilirler.
• Konkordato süreci boyunca borçluya faiz uygulanmaz, ancak iflasın ertelenmesi sürecinde bu durum geçerli değildir, faizler işlemeye devam eder.
• Konkordato, iflasın ertelenmesinden çok daha az maliyetlidir.
• İflasın ertelenmesi başvurusunda tacir olma şartı aranır. Konkordatoda ise böyle bir şart yoktur.
• İflas ertelenmesi sürecine yalnızca anonim şirketler başvurabilir. Oysa konkordato süreci, şahıs şirketi veya kooperatifleri olanları da kapsar.
• İflas ertelenmesi sürecinde alacaklıların rızası aranmaz. Oysa konkordato sürecinde, yukarıda da değindiğimiz gibi belli oranda alacaklının da onayı gerekir.

Konkordato süreci, çok kapsamlı ve karmaşık bir işleyişe sahip olabileceğinden, yine de avukatınıza da danışmanızı tavsiye ederiz.

Yazar; Betül Bayrak