İşe Giriş Bildirgesi Nedir?
İşe giriş bildirgesi 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, işverenin çalışanı işe alırken Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK), çalışanın sigorta primini başlatmak için düzenleyip elektronik ortamda gönderdiği belgedir. Çalışanın deneme süresine tabii tutulup tutulmadığı işe giriş bildirgesi düzenlenirken önem arz etmemektedir.
İşe Giriş Bildirgesi Nasıl Alınır?
Çalışan deneme süresinin bir ay olduğunu, ancak çalışanın performansından memnun kalınmadığını düşünelim. Yine de çalışan o bir aylık sürede sigortalı bir şekilde firmada bulundurulmak zorundadır. İşveren, çalışanın işe giriş bildirgesini iş başı yapmasından bir gün önce doldurmak zorundadır.
Bazı istisnalar vardır. Bu istisnalara en yaygın örnek olarak iş başından bir gün öncesinin resmi tatile gelmesi durumu verilebilir. Örneğin çalışan 30 Ekim’de iş başı yapacaksa, işe giriş bildirgesi 29 Ekim resmi tatil olduğundan 30 Ekim’de de doldurulabilir. Benzeri bir durum pazartesi işbaşı yapacak çalışanların işe giriş bildirgelerinin pazar yerine pazartesi yapılması durumunu da kapsar.
Şayet ki işe giriş bildirgesi zamanında teslim edilmezse, işveren, bildirgenin geciktiği süre kadar idari para cezasına çarptırılır.
İşe Giriş Bildirgesinde Hangi Bilgiler Yer Alır?
İşe giriş bildirgesi beş ana bölümden oluşur. İlk bölümde, sosyal güvenlik sicil numarası (TC Kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası), belgenin mahiyeti (daha öncesinde sigortasının olup olmadığı), hangi kategoriye (4a,4b, 4c) ait olduğu gibi temel bilgiler yer alırken ikinci bölümde sigortalının kimlik ve adres bilgileri yer alır. Üçüncü kısım, çalışanın çalışacağı iş ve pozisyonla alakal bilgileri içerir. Dördüncü kısma gelindiğinde, SGK işyeri sicil ve vergi numaraları girilir. Son kısım ise daha çok taahhüt ve iş yeri adresinden oluşmaktadır.
SGK 4A 4B 4C Nedir?
4a, 4b ve 4c, işveren tarafından çalışan adına ödenecek sigorta primini genel bir çerçevede nitelendiren sınıflandırmadır. Eskiden SSK (Sosyal Sigortalar Kurumu), Bağ-Kur ve Emekli Sandığı olarak ayrıştırılan sigorta türleri, bunların üçünün SGK çatısı altında birleştirilmesiyle 4a 4b 4c şeklinde SGK özelinde ayrıştırılmıştır. 4a, eskiden SSK çatısı altında bulunanlar, 4b, eskiden Bağ-Kur çatısı altında bulunanlar, 4c ise, eskiden Emekli Sandığı çatısı altında bulunanlara denilmektedir.
4A’da bir işverene bağlı olarak çalışan özel sektör çalışanları bulunur. 4B’de serbest meslek erbapları, işyeri sahipleri, kendi adına sigorta ödeyenler bulunur. 4C’de ise devlet memurları yer alır. Bir de 4A-2 vardır. 4A-2, emekli olup başka bir işte daha çalışanlardır. Örneğin özel sektörde bir işverenin altında 4a ile çalışan bir işçi, emeklilik süresini doldurup emekli olduktan sonra, başka bir işte çalışmaya devam etmeye karar verirse, onun işe giriş bildirgesi yeni işvereni tarafından 4a-2 şeklinde doldurulur.
İşe Giriş Bildirgesi Nereden Alınır?
İşe Giriş Bildirgesi, direkt olarak SGK’nın web sitesinden temin edilebilir, indirilebilir. İşe giriş bildirgesini sorgulamak için ise, e-devlet gereklidir. E-devletten emeklilik süresi hesaplama gibi işlemler de yapılabilir.
İşe Giriş Bildirgesi Neden Önemlidir?
İşe giriş bildirgesi, hem çalışanların kendilerini ve geleceklerini yasal güvenceye almaları, hem de iş verenlerin iş yerinin yasalara uygunluğu ile çevreye vereceği güvence açısından önem arz eder. Çalışanlarının işe giriş bildirgelerini teslim etmeyen bir iş yeri, hem çalışanlarının hem üniversiteli taze iş gücünün hem de toplumun gözünde değer kaybeder. Buna ek olarak idari bir para cezası uygulanır.
Çalışanların ise, belirsiz görünen bir gelecekte kendilerini biraz daha güvende hissedebilmeleri ve hayatın getirebileceği olası aksaklık ve sıkıntılarla daha kolay baş edebilmeleri için işe giriş bildirgeleri ve sigorta bilgilerini özenle takip etmeleri tavsiye olunur.
Yazan; Betül Bayrak